بار ذهنی چیست؟ – فشار روانی اداره خانه بر روی شانه زنان
تا به حال به بار ذهنی اداره یک خانه فکر کرده‌اید؟ در زندگی شغلی، لیست مشخصی از وظایف وجود دارد. اما در زندگی شخصی ما لیست بلندی از وظایف و مسئولیت‌ها وجود دارد که باید همه را مدیریت کنیم. برای مثال فعل ساده خرید رفتن که تنها یکی از مسئولیت‌هاست را در نظر بگیرید. خرید رفتن تنها به قرار دادن خریدها در سبد و به خانه برگشتن خلاصه نمی‌شود. بررسی مایحتاج و کمبودهای خانه و بودجه، لیست‌خرید نوشتن، تهیه از فروشگاهی که بهترین و یا مناسب‌ترین قیمت را دارد، جایی برای تک‌تک خریدها در نظر گرفتن و … . در واقع فکر فرد به طور مداوم برای کارهای خانه و نیازهای اعضای خانواده مشغول است. حتی در مترقی‌ترین خانواده‌ها که زوج‌ها کارهای خانه را تقریباً به طور مساوی تقسیم می‌کنند، بار ذهنی اداره خانه بیشتر روی شانه یک نفر -معمولاً زنان- است. ما در این مطلب از «ذهن سفید» قصد داریم بار ذهنی اداره امور خانه را بشناسیم.
بار ذهنی چیست ؟
«بار ذهنی» (The mental load) یا بار روحی اصطلاحی برای کاری نامرئی است که در اداره یک خانواده و خانواده معمولاً بر دوش زنان می‌افتد و همان فکر مشغول برای اداره همه امور خانه است.
مطلب پیشنهادی: «عوامل افسردگی در زنان – از علل تا نشانه ها»
برای مثال روزهای مدرسه بچه‌ها را در نظر بگیرید. روزهای مدرسه بچه‌ها فقط به مدرسه رساندن آن‌ها و برگرداندن آن‌ها نیست. معمولاً مادر است که باید به طور مداوم به روزهایی که بچه‌ها زودتر تعطیل می‌شوند، تغذیه بچه‌ها در مدرسه و وقتی بازمی‌گردند، کاردستی‌ها، تکالیف، روزهای خاص مدرسه، اردوها، چیزهایی که برای مدرسه احتیاج دارند و… فکر کند و یک آگاهی دائمی و برنامه‌ریزی ذهنی مداوم برای آن‌ها داشته باشد. این بار ذهنی است.
بار ذهنی نوع خاصی از کار طاقت‌فرسا است که از کارهای فیزیکی و ملموس مانند پخت‌وپز و تمیز کردن متمایز است. علاوه بر صرف زمان و انرژی، این نوع بار ذهنی به طور معمول بدیهی تلقی می‌شود. به عبارت دیگر، زنان حتی برای این موضوع تایید دریافت نمی‌کنند.
گاهی حتی با وجود مشارکت دیگران در کارهای خانه، مسئولیت اطمینان از انجام آن –مثلاً اینکه مواد شوینده تمام نشود، تمام لباس‌های کثیف شسته شوند، همیشه حوله‌های تمیز در دسترس باشند، و بچه‌ها جوراب تمیز داشته باشند– روی دوش زنان است. زنان می‌دانند که در آخر بار روانی خانواده را به دوش می‌کشند، حتی اگر دیگران در کار خانه سهیم باشند، و این بار روانی آسیب می‌زند.
نمونه هایی از بار ذهنی
بیایید به چند نمونه بار ذهنی واقعی دیگر نگاه کنیم تا مفهوم آن را بهتر درک کنیم:
- به یاد آوردن تولد همکاران، دوستان و اعضای خانواده و خرید هدایا یا جشن گرفتن برای آن‌ها
- برنامه ریزی لیست غذا، تهیه لیست خرید، خرید مواد غذایی
- زمانبندی برای پرداخت قبوض
- برنامه‌ریزی برای تعطیلات خانوادگی یا دوستانه
- پیگیری وظایف روزانه مرتبط با والدین. این شامل مواردی مانند لباس تمیز و ناهار و شام و صبحانه، قرار ملاقات با پزشک، تکالیف مدرسه، فعالیت‌های بعد از مدرسه، و همچنین رفاه عاطفی و رشد کودکان می‌شود.
آیا بار ذهنی بد است ؟
بار ذهنی اگر مدیریت نشود، ممکن است عواقب منفی داشته باشد. بیایید نگاهی به برخی از آن‌ها بیاندازیم.
مطلب پیشنهادی: «افسردگی پس از زایمان – علائم و مواجهه»
- فرسودگی عاطفی:
فکر کردن مداوم به مسئولیت‌ها و وظایف حرفه، روابط و مدیریت خانه شما از نظر احساسی خسته‌کننده است. این می‌تواند منجر به خستگی عاطفی شود.
چند نشانه خستگی عاطفی عبارتند از:
- کمبود انگیزه
- مشکل در خوابیدن
- احساس اضطراب
- خستگی جسمانی
فردی که بار روانی را به دوش می‌کشد اغلب وقت زیادی برای استراحت و مراقبت از خود ندارد. این افراد حتی زمانی که سعی می‌کنند از لحظاتی برای خودشان لذت ببرند، باز هم در نهایت نگران کارهایی هستند که باید پس از پایان لحظات فراغتشان به آن‌ها رسیدگی شود.
این موضوع می‌تواند منجر به فرسودگی شغلی شود که حالتی از خستگی شدید عاطفی، جسمی و ذهنی است. فرسودگی شغلی همچنین می‌تواند منجر به دیدگاه بدبینانه شود و این احساس را ایجاد کند که فرد چیزی برای عرضه ندارد.
- اضطراب و افسردگی:
تلاش برای حل مشکلات کار و خانه می‌تواند طاقت‌فرسا باشد. کسانی که با بار ذهنی سر و کار دارند معمولا نمی‌توانند از آن فاصله بگیرند، که این موضوع می‌تواند منجر به اضطراب و افسردگی شود.
- کم خوابی:
استرس ناشی از بار ذهنی می‌تواند منجر به مشکلات خواب مانند کم خوابی شود. این می‌تواند مشکلات دیگری مانند به خطر انداختن سیستم ایمنی بدن، تحریک پذیر بودن نسبت به اطرافیان و حتی قطع ارتباط عاطفی با عزیزان را ایجاد کند.
- اولویت نداشتن تغذیه سالم و ورزش:
تمرکز مداوم بر روی خواسته‌های اعضای خانواده و کارهای خانه می‌تواند منجر به کم شدن مراقبت فرد از خودش بشود. فرد دیگر کمتر به غذای سالم خودش و ورزش فکر می‌کند.
نحوه برخورد با بار ذهنی
بار ذهنی بار بزرگی برای حمل روی شانه‌های ما است. با این حال، راه های سالمی برای مقابله با بار ذهنی یا کاهش آن وجود دارد. تغییرات ممکن است یک شبه اتفاق نیفتند. اما مهم است که اگر می‌خواهید پیشرفت را مشاهده کنید، نسبت به چالش‌هایی که با آن روبه‌رو هستید آگاه شوید.
- بحث را شروع کنید:
در مورد نگرانی‌های خود در مورد رسیدگی به کارها و کارهای نامرئی که همان فکر کردن‌های مداوم است، صحبت کنید. در خانه، با شریک زندگی، دوست یا اعضای خانواده خود بنشینید تا آنچه را که بر دوش شما سنگینی کرده به اشتراک بگذارید.
بپذیرید که بار ذهنی یک مسئله واقعی است. صحبت کنید و توضیح دهید که کار ذهنی در شغل یا رابطه شما چه احساسی برای شما دارد. با فهرستی از چیزهایی که دوست دارید تغییر دهید آماده باشید. هرچه دقیق‌تر باشید، احتمال بیشتری وجود دارد که احساس شما را درک کنند.
- برون‌سپاری:
سعی نکنید همه این کارها را خودتان انجام دهید. دو سوال از خود بپرسید:
- آیا این کار واقعاً نیاز به انجام دادن دارد؟
- آیا من تنها کسی هستم که می‌توانم این کار را انجام دهم؟
گاهی اوقات ما بیش از حد با این فکر که باید از همه چیز مراقبت کنیم (یا کنترل کنیم) خودمان را آزار می‌دهیم. و البته این فکر که ما تنها کسی هستیم که این کار را انجام می‌دهیم. با واگذاری وظایف (و بار ذهنی آن وظیفه) به سایر همکاران یا اعضای خانواده، بار ذهنی خود را کاهش دهید.
- مراقبت از خود را تمرین کنید:
با مصرف آگاهانه غذاهای سالم و استراحت کافی، از خودتان مراقبت کنید. عادات خوبی ایجاد کنید که می تواند به شما در کاهش استرس کمک کند، مانند تنفس صحیح و نوشتن یادداشت روزانه.
جمع‌بندی
اگر نمی دانید چگونه به شریک زندگی یا خانواده خود نزدیک شوید، از یک متخصص کمک بگیرید. یک درمانگر همچنین می‌تواند به شما در یافتن راه‌هایی برای مدیریت استرس ناشی از بار ذهنی کمک کند. روان‌درمانگر ما در مجموعه «ذهن سفید» صمیمانه آماده است به شما کمک کند.
منابع:
- What Is The Mental Load? The Invisible Labor Falling On Women’s Shoulders: «+»
- What is mental load? Recognize the burden of invisible labor: «+»
- The mental load weighs heavily on women: «+»
دیدگاهتان را بنویسید